آمار جالبی از معظل پرتاب سنگ به سمت قطار

روزنامه شرق نوشت:

هم‌اكنون به صورت ميانگين سالانه 2800 جام شيشه قطارها به دليل سنگ‌پراني شكسته مي‌شود. اين در حالي است كه اين تعداد در ابتداي دهه 80 سالانه 1800 جام شيشه بود، اين ميزان گوياي رشدي 50‌درصدي است. آمارهاي جديد را مديرعامل شركت قطارهاي مسافري رجا به شرق داده است و آمار ابتداي دهه نيز از نتايج يك تحقيق انجام‌شده از سوي بخش پژوهش‌هاي اجتماعي راه‌آهن به دست آمده است.

سنگ‌پراني به قطارها پديده رايجي است كه معمولا توسط ساكنان حواشي خطوط راه‌آهن صورت مي‌گيرد.

«شرط‌بندي»، «سرگرمي»، «تخليه هيجانات» و «مبارزه با نابرابري» به‌عنوان دلايل عمده اين سنگ‌پراني‌ها عنوان مي‌شود. علاوه بر اين آمارهاي شش ماهه اول سال 90 افزايش 20‌درصدي سنگ‌پراني ساكنان شهرها و روستاهاي اطراف راه‌آهن به قطارها را نشان مي‌دهد.

براساس اين آمار در شش ماهه اول سال 89 آسيب‌هايي كه به قطارهاي اين شركت وارد شده حاكي از پرتاب موفقيت‌آميز دست‌كم 1613 سنگ به سمت قطارها بود، درحالي‌كه در مدت نيم‌سال اول 90 اين ميزان با رشد 20‌درصدي به 1933 مورد افزايش يافته است.

براساس گفته‌هاي ناصر بختياري مديرعامل شركت قطارهاي مسافري رجا در گفت‌وگو با شرق نحوه محاسبه اين آمارها براساس ميزان شيشه‌هاي شكسته‌شده از قطارهاي شركت رجاست، به همين دليل نيز مي‌توان گفت تعداد سنگ‌هاي پرتاب شده توسط اهالي اين شهرها و روستاها بسيار بيشتر از اين باشد چراكه در اين آمار فقط تعداد پرتاب‌هاي موفقيت‌آميزي كه به شيشه قطارها اصابت كرده محاسبه شده است. بختياري همچنين ميانگين سالانه پرتاب سنگ و شيشه‌هاي شكسته قطارهاي شركت رجا را حدود 2800 مورد عنوان كرده و مي‌افزايد: اين‌گونه حمله‌ها به قطارها خسارات زيادي را در پي دارد كه هم مالي است و هم غيرمالي، در يك مورد از اين حوادث اصابت سنگ موجب نابينايي مسافري شد و در سال 73 نيز سنگ پرتاب‌شده به سر يك مسافر اصابت كرد و موجب مرگ او شد.

براساس گفته‌هاي اين مقام مسوول در شركت قطارهاي مسافري رجا قيمت متوسط هر جام شيشه قطار 50‌هزار تومان است و بر اين اساس ميانگين خسارت‌هاي واردشده به دليل پرتاب سنگ در هر سال به 140‌ميليون تومان بالغ مي‌شود.

بختياري همچنين بازه‌هاي زماني سال‌هاي 78 و 79 و همچنين 82 و 83 را سال‌هاي اوج پرتاب سنگ به سمت قطارها اعلام كرد و افزود: به دلايلي كه معلوم نيست قطارهاي شركت در اين دو بازه زماني بيشترين آسيب‌ها را از پرتاب سنگ ديده بود، خوشبختانه اطلاع‌رساني در مدارس، ديواركشي در ورودي شهرهاي داراي راه‌آهن، برگزاري تورهاي بازديد براي دانش‌آموزان اين مناطق از قطارها و هماهنگي‌هاي انجام‌شده با نيروي انتظامي در نهايت موجب كاهش محسوس اين‌گونه حوادث شده است. با آنكه اين مقام مسوول از كاهش آمار سنگ‌پراني به قطارها سخن مي‌گويد اما براساس آمارهاي يك تحقيق كه از سوي بخش پژوهش‌هاي اجتماعي راه‌آهن انجام شده در ابتداي دهه 80 سالانه بيش از ۱۸۰۰جام شيشه براثر سنگ‌پراني به قطارها شكسته مي‌شد كه ۵۳‌درصد اين حوادث در تهران روي مي‌داد.

اين در حالي است كه براساس آمارهاي جديد ميانگين شيشه‌هاي شكسته قطارها به دليل سنگ‌پراني به 2800 مورد افزايش يافته كه گوياي رشد بيش از 50‌درصدي اين حوادث است.

بختياري همچنين در پاسخ به سوالي در رابطه با اينكه آيا در ديگر كشورهاي جهان حوادثي مشابه آنچه در ايران رخ مي‌دهد اتفاق مي‌افتد نيز اين‌گونه پاسخ داد: به نسبت ميزان توسعه‌يافتگي كشورها اين‌گونه حوادث كم و زياد مي‌شود. در كشور تركيه قطارهاي ما در ايستگاه مرزي تركيه با ايران مشكلات مشابهي دارند؛ اين مشكلات در استان شرقي وان وجود دارد اما هرچه قطارها به سمت غربي‌تر تركيه حركت مي‌كنند و در نزديكي استانبول اين‌گونه مشكلات وجود ندارد. در همين حال بنا بر اعلام روابط عمومي شركت قطارهاي مسافري رجا در بازه زماني 10ساله ميان سال‌هاي 1377 تا 1386 بيش از هشت‌ميليارد و ‪ ۳۵۷‬هزار ريال هزينه به دليل سنگ‌پراني و شكستن شيشه قطارها به راه‌آهن خسارت وارد شده است.

معضل پرتاب سنگ به سمت قطارها تاكنون هزينه‌ها و خسارت‌هاي زيادي به شركت قطارهاي مسافري راه‌آهن جمهوري اسلامي وارد كرده است، از هزينه شيشه‌هاي شكسته و ديگر آسيب‌ها گرفته تا ديواركشي‌ها و نصب سيم خاردار در ورودي شهرها و نزديكي روستاهاي حاشيه راه‌آهن. طبق استاندارد جهاني حريم راه‌آهن ۱۷ متر است با اين حال اين ميزان در برخي كشورها به ۵۰ متر نيز مي‌رسد، اين در حالي است كه در بسياري نقاط بعد از پايان حريم ايمني به‌طور انبوه و فشرده ساختمان‌سازي شده است و مردم در نزديك‌ترين فاصله ممكن به راه‌آهن زندگي مي‌كنند. رشد بي‌رويه جميعت، اسكان مهاجران و تمركز بيش از حد جمعيت در اين مناطق در كنار نبود امكانات تفريحي و سرگرمي و عدم ارايه آموزش‌هاي لازم به اين شهروندان موجب شده است حضور در حريم باز خط آهن و سنگ‌پراني به قطار به تفريح كودكان اين نقاط بدل شود.